گواهی مبدأ در حمل و نقل چیست؟
حمل و نقل یکی از اموری است که افراد مختلف در جامعه بارها و بارها از آن استفاده می‌کنند. در این مسیر، یک‌سری از افراد و مشاغل مانند تاجران دخالت بیشتری دارند. این افراد سالانه جابه‌جایی‌های زیادی بین مبادی و مقاصد مختلف انجام می‌دهند و بنابراین باید با فرایند حمل و نقل و قوانین و مقررات مربوط به آن آشنا باشند.
در حمل و نقل اسناد و مدارک نقش مهمی دارند. گواهی مبدأ هم یکی از همین اسناد مهم و ضروری است که به‌ویژه در واردات و صادرات نقش مهمی دارد. گواهی مبدأ (COO) یک مدرک است که نشان می‌دهد کالاهای وارداتی یا صادراتی در کدام کشور تولید شده‌اند و از کجا می‌آیند. به این ترتیب، اصالت کالا مشخص می‌شود. اگر شما هم در زمینه تجارت و حمل و نقل فعالیت دارید و می‌خواهید با انواع گواهی مبدأ و کاربردهای آن‌ها آشنا شوید، در ادامه با ما در «تاو» همراه باشید.
گواهی مبدأ چیست؟
Certificate of Origin یا همان گواهی مبدأ یک مدرک ضروری در صادرات و واردات کالاست. وقتی کالایی را به کشور وارد و یا آن را به خارج از کشور صادر می‌کنید، باید گواهی مبدأ داشته باشید. این گواهی، همان‌طور که از نامش پیداست، مبدأ و منشأ کالا را نشان می‌دهد.
گواهی مبدأ اصالت کالا را ثابت می‌کند و همچنین نشان می‌دهد که کالا از یک مبدأ مشخص و به همراه مجوز آمده است و قاچاق نیست. برای اینکه بتوانید به‌راحتی کالای موردنظر خود را به کشور بیاورید، باید برای آن گواهی مبدأ بگیرید. دریافت گواهی مبدأ هم فقط از اتاق بازرگانی امکان‌پذیر است. توجه داشته باشید که برای حمل و نقل کالا در داخل کشور و بین شهرهای مختلف، به گواهی مبدأ نیاز نیست.
چرا گواهی مبدأ مهم است؟
یکی از مهم‌ترین دلایل اهمیت گواهی مبدأ این است که کالایی که به کشور وارد و یا از آن خارج می‌کنید قاچاق نباشد. انواع گواهی مبدأ، کشور مبدأ تولیدکننده کالا را نشان می‌دهند و بنابراین مشخص می‌شود که این کالا از کجا آمده است.
دلایل دیگری هم برای ضروری‌بودن این گواهی وجود دارد. مثلاً برخی کشورها اجازه ورود یک‌سری کالاهای کشاورزی را از بعضی کشورها نمی‌دهند؛ زیرا این محصولات را برای کشاورزی خودشان مضر می‌دانند. پس در هنگام صدور مجوز باید مشخص باشد که این کالا از کدام کشور آمده است.
مسائل اقتصادی و سیاسی هم می‌توانند روی این موضوع تأثیرگذار باشند. مثلاً بعضی کشورها چند کشور دیگر را تحریم می‌کنند. به این ترتیب، امکان واردات و صادرات بین این کشورها وجود ندارد؛ بنابراین گواهی مبدأ در اینجا ثابت می‌کند که مشکلات سیاسی بین دو کشور وجود دارد یا خیر، و آیا می‌توان کالایی را بین دو کشور موردنظر جابه‌جا کرد یا نه.
معرفی انواع گواهی مبدأ
گواهی مبدأ براساس کاربردها و هدف صادرشدن به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. در ادامه انواع مختلف این سند را به شما معرفی می‌کنیم تا بیشتر با آن‌ها آشنا شوید:
- گواهی مبدأ ترجیحی
- گواهی مبدأ غیرترجیحی
-
گواهی مبدأ ترجیحی
گواهی مبدأ ترجیحی یکی از بهترین انواع گواهی مبدأ است که در راستای کمک به تجار و اقتصاد کشورهای در‌حال‌توسعه طراحی شده است. با داشتن این نوع گواهی مبدأ شما می‌توانید از کمک‌های مالی و تسهیلات تجاری، طبق قرارداد خود استفاده کنید. تخفیفات گمرکی، نرخ‌های کمتر، وام و… می‌توانند جزئی از این کمک‌ها و مشوق‌های تجاری باشند. برای واردات و صادرات کالاهایی که کشورها به آن‌ها نیاز دارند، معمولاً می‌توان گواهی مبدأ از نوع ترجیحی دریافت کرد. از مزایای این نوع گواهی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تخفیفات گمرکی: یکی از خوبی‌های گواهی ترجیحی این است که می‌تواند هزینه‌های گمرکی را کاهش دهد. اگر کالایی که وارد می‌کنید جزو کالاهای ضروری باشد و یا شرایط خاصی داشته باشد، می‌توانید در فرایند ترخیص آن از گمرک، هزینه‌ها را کاهش دهید. این هزینه‌ها شامل مالیات، هزینه ترخیص و… می‌شوند.
- نرخ‌های کمتر: برخی کالاها در دسته کالاهایی قرار می‌گیرند که نرخ‌های کمتر یا ترجیحی دارند. اگر گواهی ترجیحی بگیرید و این کالاها را وارد کنید، می‌توانید قیمت آن‌ها را خودتان تعیین کنید و با نرخ‌های ترجیحی، آن‌ها را به فروش برسانید. به این ترتیب می‌توانید در بازار رقابت بمانید و سود بیشتری ببرید.
- وام: برخی قراردادهای تجاری که به گواهی مبدأ منجر می‌شوند، امکان دریافت وام دارند. اگر در قرارداد شما هم این شرایط ویژه وجود داشته باشد، می‌توانید از تسهیلات مالی مانند وام و… بهره‌مند شوید. به این ترتیب، خیلی راحت‌تر می‌توانید فعالیت تجاری خود را دنبال کنید.
-
گواهی مبدأ غیرترجیحی
گواهی مبدأ غیرترجیحی هم مانند سایر انواع گواهی مبدأ نشان‌دهنده اصالت و کشور تولیدکننده کالاست. تفاوت این گواهی با گواهی ترجیحی این است که دیگر تخفیف و تسهیلات گمرکی و مالی را به شما ارائه نمی‌دهد.
از نوع غیرترجیحی گواهی مبدأ برای پیگیری پرونده‌ها در گمرک و تشخیص اصالت کالاها استفاده می‌شود. گواهی غیرترجیحی نشان می‌دهد که کالا از کجا آمده و تولیدکنندگان آن چه کسانی بوده‌اند.
مسئولان گمرکی و خریداران کالاها و درمجموع مقامات کشوری با این گواهی متوجه می‌شوند که کالا با قوانین و شرایط واردات و صادرات کشور همخوانی دارد. یک‌سری اطلاعات در گواهی مبدأ غیرترجیحی قید می‌شوند که شامل موارد زیر هستند:
- منشأ کالا: این گواهی نشان می‌دهد کالای موردنظر از کجا آمده و منشأ آن کجاست. این مورد ثابت می‌کند که کالا قانونی است و شک و شبهه‌ای درمورد قاچاق‌بودن یا غیراصل‌بودن آن وجود ندارد.
- ویژگی‌های کالا: مشخصات و ویژگی‌های کالا مانند جنس، نوع، نام، وزن، شماره شناسایی و… هم در گواهی مبدأ غیرترجیحی قید می‌شوند. به این ترتیب، شناسایی کالا برای مسئولان راحت‌تر می‌شود و در روند صدور مجوز و ترخیص کالا و… هم مشکلی برای شما پیش نمی‌آید.
- اطلاعات فرستنده یا صادرکننده کالا: یکی دیگر از اطلاعات مهمی که در گواهی غیرترجیحی ذکر می‌شود، اطلاعات مربوط به فرستنده کالاست. نام، شماره‌تلفن، آدرس و… ازجمله اطلاعات مهمی هستند که باید در این گواهی قید شوند. اگر نیاز باشد که مسئولان گمرک با صادرکننده کالا تماس بگیرند، می‌توانند از این اطلاعات استفاده کنند.
نحوه دریافت گواهی مبدأ
در هر کشوری اتاق بازرگانی مسئول صدور گواهی مبدأ است؛ یعنی افرادی که به این گواهی نیاز دارند باید به این نهاد درخواست دهند. البته اگر از شرکت‌های حمل و نقل در فرایند جابه‌جایی محموله‌های خود کمک بگیرید، این کار را نیز برای شما انجام می‌دهند.
جالب است بدانید که گواهی مبدأ هیچ‌وقت منقضی نمی‌شود و اعتبار آن نامحدود است. برای دریافت گواهی مبدأ باید مدارک زیر را آماده کنید و آن‌ها را به شرکت حمل و نقل یا اتاق بازرگانی تحویل دهید:
- اثبات قانونی‌بودن کالا
- اثبات هویت و منشأ کالا (کشور تولیدکننده کالا)
این مدرک اعتبار نامحدود دارد، امام ممکن است بنا به دلایل مختلف، مسئولان گمرک و ادارات مربوطه از شما بخواهند که دوباره برای دریافت گواهی مبدأ درخواست دهید.
نتیجه‌گیری
گواهی مبدأ یک سند بسیار مهم در واردات و صادرات کالاست و باید برای انجام فعالیت‌های تجاری خارجی حتماً آن را دریافت کنید. این سند در مبادلات داخلی کالا نیاز نیست. انواع گواهی مبدأ در شرایط و برای اهداف مختلف صادر می‌شوند و شما باید با توجه به نیازهای خودتان و نوع کالا، برای آن درخواست دهید. البته شرکت‌های حمل و نقل مانند «تاو ساحل اروند» می‌توانند در این مورد به شما کمک کنند؛ پس بهتر است تمام سؤالات خود را از کارشناسان ما در «تاو» بپرسید.