دموراژ در حمل و نقل چیست؟
افرادی که در حوزه واردات و صادرات فعالیت دارند همیشه به دنبال راهی برای کاهش هزینه‌های خود هستند. گاهی‌اوقات به دلیل تأخیر در حرکت وسایل نقلیه، تغییرات آب‌وهوایی و… ممکن است محموله شما دیرتر به مقصد برسد، آسیب ببیند و یا اتفاقاتی بیفتد که به افزایش هزینه‌ها منجر شود.
اصطلاحات رایجی در این حوزه وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به دموراژ، دتنشن و استورج اشاره کرد. این هزینه‌ها معمولاً پیش‌بینی‌نشده‌اند و می‌توانند شما را غافلگیر کنند. شما باید در انتخاب شرکت‌های حمل و نقل و یا برنامه‌ریزی برای سفرها بسیار دقیق عمل کنید تا از هزینه‌های غیرمنتظره پیشگیری شود. در ادامه با «تاو» همراه باشید تا درمورد هزینه‌های اضافه به‌ویژه دموراژ با شما صحبت کنیم.
دموراژ چیست؟
دموراژ (Demurrage) یک هزینه اضافه است که ممکن است گریبان‌گیر شما شود. این اصطلاح معمولاً درمورد حمل و نقل دریایی و زمینی وجود دارد. زمانی که برای حمل و نقل محموله‌های خود از روش حمل و نقل دریایی استفاده می‌کنید، بار شما را در کانتینر بارگیری می‌کنند. در این صورت، کانتینر به اجاره شما درمی‌آید. اگر بعد از اتمام فرایند حمل و نقل و به دلایل مختلف، در برگشت‌دادن کانتینر تأخیر داشته باشید، باید هزینه آن را پرداخت کنید.
این هزینه با توجه به زمان تأخیر در تحویل‌دادن کانتینر محاسبه می‌شود و به آن دموراژ می‌گویند. میزان این هزینه اصلاً مشخص نیست و با توجه به سیاست‌های پایانه‌ها و ایستگاه‌های دریایی مشخص می‌شود. زمان تأخیر هم معمولاً در قرارداد شما قید می‌شود و برای پایانه‌های آبی بین ۴ تا ۷ روز است. اگر این زمان افزایش پیدا کند، مشمول هزینه خواهید شد. در اینجا اصطلاحی با عنوان زمان آزاد (Free time) به وجود می‌آید که در ادامه درباره آن توضیح می‌دهیم.
فری‌تایم در دموراژ به چه معناست؟
همان‌طور که گفتیم، دموراژ برای حمل و نقل دریایی و زمینی کاربرد دارد؛ زیرا در این روش‌ها از کانتینر برای بارگیری محموله‌ها استفاده می‌شود.
وقتی شما کانتینرها را برای بارزدن محموله‌ها از شرکت‌های حمل و نقل زمینی و دریایی اجاره می‌کنید، در قرارداد هم باید زمانی را برای این اجاره و تحویل‌دادن کانتینر به شرکت مشخص کنید. شما باید تا پایان آن زمان، کانتینر را به شرکت تحویل دهید. به این زمان مشخص‌شده اصطلاحاً «فری‌تایم» می‌گویند. اگر از این زمان بگذرد و شما کانتینر را تحویل ندهید، مشمول جریمه می‌شوید. میزان این جریمه در شرکت‌های مختلف متفاوت است. فری‌تایم به دو نوع مبدأ و مقصد تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را برای شما توضیح می‌دهیم.
-
فری‌تایم مبدأ
فری‌تایم مبدأ به فاصله زمانی بین تحویل‌گرفتن کانتینر خالی و پس‌دادن آن به شرکت حمل و نقل اشاره دارد. این زمان دقیقاً در قرارداد ذکر می‌شود و نشان می‌دهد که شما چند روز از زمان تحویل‌گرفتن کانتینر تا بازپس‌دادن آن به شرکت کشتیرانی یا حمل و نقل زمینی وقت دارید.
-
فری‌تایم مقصد
به فاصله زمانی که گیرنده، کانتینر پر از محموله را تحویل می‌گیرد، تا زمانی که آن را تخلیه کند و به شرکت پس دهد، فری‌تایم مقصد می‌گویند. این زمان هم در قرارداد قید می‌شود و گیرنده وظیفه دارد محموله را سریع‌تر تخلیه کرده و کانتینرهای خالی را به شرکت کشتیرانی یا زمینی تحویل دهد. هرچه زمان فری‌تایم را در قرارداد بیشتر ذکر کنید بهتر است، چون هزینه دموراژ احتمالی کاهش پیدا می‌کند. البته هزینه اجاره کانتینر برای روزهای بیشتر هم افزایش می‌یابد، اما این هزینه در مقایسه با دموراژ واقعاً ناچیز خواهد بود.
تفاوت بین دموراژ و دتنشن چیست؟
دموراژ (Demurrage) و دتنشن (Detention) دو اصطلاح رایج در حوزه حمل و نقل هستند که معمولاً با هم اشتباه گرفته می‌شوند. در ادامه تفاوت این دو را برای شما آورده‌ایم:
- دموراژ: دموراژ به تأخیر در زمان تخلیه باری که روی کانتینرها قرار دارد گفته می‌شود. اگر محموله به مقصد برسد، اما به‌موقع کانتینرها را تخلیه نکنید و آن‌ها را به شرکت کشتیرانی تحویل ندهید، مشمول پرداخت جریمه‌ای به اسم دموراژ خواهید شد.
- دیتنشن: دیتنشن به تأخیر در زمان بارگیری محموله‌ها در داخل کانتینرها اشاره دارد. وقتی با شرکت حمل و نقل قرارداد می‌بندید، زمانی را برای بارگیری محموله داخل کانتینر برای شما تعیین می‌کنند. اگر به‌موقع این کار را انجام ندهید جریمه می‌شوید، که به آن دیتنشن می‌گویند.
درواقع، تفاوت اصی دموراژ و دیتنشن در مکان آن‌هاست. دموراژ در مقصد و دیتنشن در مبدأ اتفاق می‌افتد. برای جلوگیری از این هزینه‌های اضافی هم راهکارهایی وجود دارد که در ادامه این مطلب حتماً به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
روش‌هایی برای جلوگیری از دموراژ
برای اینکه از هزینه‌های اضافی مانند دموراژ در حمل و نقل و واردات و صادرات جلوگیری کنید، باید به یک‌سری نکات توجه داشته باشید. در ادامه به این نکات اشاره می‌کنیم:
- بایدها و نبایدهای واردات و قوانین آن‌ها را با دقت مطالعه کنید.
- درباره الزاماتی که گمرک‌ها برای واردات محموله دارند حتماً اطلاعات کافی را به دست بیاورید.
- حتماً روزهای فری‌تایم را بیشتر از زمان تخمینی خودتان در قرارداد ذکر کنید.
- حتماً کالاهایی را که خریداری کرده‌اید قبل از بارگیری بررسی کنید. اگر امکان انجام این کار را ندارید، بهتر است از فروشنده بخواهید که تصاویر دقیقی از آن‌ها برای شما ارسال کند.
- مدارک دقیق حمل و نقل را بررسی کنید و آن‌ها را با دقت آماده کنید تا در هنگام تحویل با مشکل در دریافت و تأخیر مواجه نشوید.
- از یک شرکت حمل و نقل حرفه‌ای و باسابقه کمک بگیرید تا در فرایند ارسال و تحویل بار با تأخیر و هزینه‌های اضافی مواجه نشوید.
چه عواملی ریسک دموراژ را افزایش می‌دهند؟
در فرایند واردات و صادرات باید تمام جوانب را در نظر بگیرید و برنامه‌ریزی دقیقی انجام دهید. همچنین، از شرکت‌های معتبر در این زمینه کمک بگیرید. بعد از اینکه چندین بار در این حوزه فعالیت داشته باشید، خیلی بهتر می‌توانید شرایط را مدیریت کنید و هزینه‌های اضافی را کاهش دهید. در این بین، یک‌سری موارد هستند که ریسک دموراژ و هزینه‌های اضافی را افزایش می‌دهند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- عدم توافق و عقد قرارداد بین فرستنده و شرکت کشتیرانی یا حمل و نقل زمینی؛
- وجود اختلاف بین دو طرف قراداد؛
- پرداخت‌نکردن هزینه‌ها یا ارائه‌نکردن مدارک دقیق و درست به شرکت حمل و نقل؛
- تغییرات آب‌وهوایی ناگهانی و یا ایجاد مشکل در وسایل نقلیه مربوطه؛
- وجود مشکل و یا کالای مشکوک در محموله‌ها و نیاز به بازرسی آن‌ها.
نتیجه‌گیری
دموراژ به معنی جریمه‌ای است که باید برای تأخیر در زمان تخلیه بار به شرکت کشتیرانی یا حمل و نقل زمینی بپردازید. وقتی برای جابه‌جایی بار خود از طریق خطوط زمینی یا دریایی اقدام می‌کنید، باید محموله را درون کانتینر بارگیری کنید. پس از تخلیه بار هم باید کانتینر را به شرکت مربوطه پس دهید. اگر در انجام این اقدامات تأخیر داشته باشید مشمول جریمه می‌شوید که به آن دموراژ گفته می‌شود و می‌تواند شما را با مشکلات دیگری نیز مواجه کند.
برای جلوگیری از این پیامدها می‌توانید از شرکت «تاو» کمک بگیرید. کارشناسان ما در این شرکت شما را به بهترین شکل راهنمایی می‌کنند تا از هزینه‌های اضافی جلوگیری شود.